Wat bedoelen we met zotte praat? Allerhande gebazel over hoogbegaafdheid van "die kinderen komen er vanzelf wel", tot "die kinderen extra begeleiden pakt uren begeleiding van mijn kind af". We willen er wel eens mee lachen, maar soms is het ook intriest. Mensen die vanuit een soort angst, of is het misplaatste (want onterechte) jaloezie, over hoogbegaafden en de begeleiding van deze kinderen de gekste uitspraken eerst doen.

Voorlopig gaat de wisselbeker "te gek om los te lopen" naar Skepsis, die een heleboel veronderstellingen en halve-waarheden op een hoopje gooit, en dat rommeltje als artikel presenteert op het web: www.skepsis.nl/hoogbegaafd.html

In dit artikel worden terecht bepaalde zaken aan de kaak gesteld die effectief beter niet zouden gebeuren. Iedereen kent wel de indianenverhalen (meestal van over de grote plas) over ouders die hemel en aarde bewegen om hun kind vanuit de baarmoeder al "begaafd" te "maken". Iedereen kent wel situaties op scholen waarbij wordt afgewogen welk kind nu "eerst" moet komen, welk kind "belangrijker" is voor extra zorg (alsof niet elk kind met problemen aan bod zou moeten kunnen komen). Velen schudden hun hoofd bij sommige communicatiefouten van lobbyisten rond hoogbegaafdheid. Iedereen kent wel zogezegde hoogbegaafden, die eigenlijk nooit getest zijn of werkelijk een diagnose kenden, maar waarvan de ouders te koop lopen met die zogenaamde begaafdheid omdat ze het voor zichzelf belangrijk vinden dat hun kind zo genoemd wordt. Ouders die elke 10/10 op een rapport als een bewijs van hun hoop zien.

Maar de essentie, dat er wel degelijk hoogbegaafden bestaan, die via fatsoenlijke testing en onderzoek kunnen herkend worden, maar die je verder ook vrij gemakkelijk herkent door hun hele manier van zijn, en dat deze kinderen echt wel op een eigen manier moeten begeleid worden binnen de school, wordt jammer genoeg niet aangeraakt in dit artikel.

Alles wat erin wordt gezegd is verder verpakt in een heel irritant toontje van "waarom vragen die ouders van hoogbegaafden in godsnaam een speciale begeleiding". En elk loos argument, elk stadsverhaal, is nuttig als ondersteuning van deze persoonlijke mening van de auteurs.

Het is natuurlijk waar dat er te veel gezeurd wordt over de nadelen van hoogbegaafdheid, terwijl er wel degelijk ook voordelen zijn. Maar om dan mensen zo neer te halen die ijveren voor een betere begeleiding op school, zodat de nadelen van een al te uniform schoolsysteem kunnen weggewerkt worden (uiteindelijk werkt dit schoolsysteem dat zich op een fictieve middelmatige leerling richt voor veel andere leerlingen ook niet echt goed, kijk maar naar het cijfer analfabetisme!) lijkt ons overbodig. Zodra een gedegen begeleiding op school vermijdt dat kinderen die eigenlijk potentieel grote slaagkansen zouden moeten hebben, in de problemen geraken door de verveling en gevoel van vervreemding, zullen die klaagzangen wel vanzelf ophouden.

En dat een kind uitdaging kan zoeken buiten de school, is juist. Maar dat neemt niet weg dat kindere recht hebben op een fijne schooltijd, en niet moeten verplicht worden de hele dag te zitten wachten op de naschoolse activiteiten. Elk kind heeft er RECHT op elke dag iets bij te leren op school. Ook hoogbegaafde kinderen dus.

Natuurlijk zijn er communicatiefouten gebeurd door mensen die voor hoogbegaafden een betere begeleiding hebben bepleit. Wil dit zeggen dat de boodschap de werd gebracht daarom moet weggegooid worden zoals Skepsis het doet? De manier van redeneren die wordt gehanteerd in dit artikel kan misschien ook eens het voorwerp zijn van een Skepsis onderzoek?

De hoogbegaafden verder afwegen in belangrijkheid tegenover kinderen met leerstoornissen of andere problemen, zoals in het artikel gebeurt, is ethisch zeer twijfelachtig: het ene kind is niet meer waard dan het andere. En dus ook niet minder!

Wetenschappelijk onderzoek en ervaringen leren ons dat elk kind, ook een hoogbegaafd kind, moet begeleid worden naar zijn of haar eigenheid. Hoe dat dan gebeurt, hoe er met elkaar wordt samengewerkt dan wel in de clinch wordt gegaan, veegt dit basisgegeven niet weg. Dat er uitwassen zijn die beter niet zouden bestaan is waar. Maar met de uitwassen moet je het gewas niet wegsnijden, zoals Skepsis probeert te doen.

Natuurlijk heeft de ene leerling minder persoonlijke aandacht nodig dan de andere. En de middelen zijn beperkt. Maar in tegenstelling tot wat in het artikel wordt gesuggereerd, wil een goede begeleiding bieden voor hoogbegaafden helemaal niet zeggen dat je aandacht en middelen "afpakt" van kinderen met leerproblemen. Integendeel: een breed zorgbeleid van een school, waar men differentiatie en zelfstandig werken vooropstelt, schept juist ruimte voor de extra aandacht die kinderen met leerproblemen in individuele begeleiding nodig hebben. En die leerproblemen discrimineren niet: ze komen zowel voor bij kinderen die minder- als meer begaafd zijn. Want niet alle hoogbegaafden komen er zo maar vanzelf, dat is een feit dat Skepsis wijselijk niet heeft vermeld.

Skepsis zou beter ingaan op de geslaagde initiatieven rond begeleiding van hoogbegaafden, in de plaats van zich te focussen op lapsussen en mensen die zich niet met hoogbegaafden bezighouden maar met het hoogbegaafd "maken" van hun kind. Dan zou Skepsis misschien zelf niet meewerken aan het gezeur rond hoogbegaafdheid.

YW